Wednesday, September 27, 2017

Thaneem na Nanei Hiam? (Pasian vanglet na akilat nading hizaw….Jn.9:3)

Thaneem na Nanei Hiam?
(Pasian vanglet na akilat nading hizaw….Jn.9:3)


Thupat na :-
Nama bingin, liangvai genthei kisa in nang hongpiang sak anung ta Pasian leh napian na nanu napa na ngawn na mawhsak nop hun a omngei hiam? Napu napa khangpan’ Khanggui kizom in akamsia nam hing ei ci-in, natha aneem ngeihiam? Mitawh naki tehciang natun tomna, naci vomna, namel hoihloh na, micia naphak lohna, napum pi kilam zia mitawh akibat loh nate hangin natha neemin nalung akia theizel hiam?
Inn le lo naneih loh manin nalawm nagual te na Innah hongpai nuam mahmah napin’ napai pihngam loh hunte naphawk kikzel hiam? Laitan naneih lohman in natha neemhun ee? Namdang tetawh naki thuah teh Kampau mukpau nasiam lohman a namai ngal zawhloh na natha neemhun mangngilh theikeiteh ma te? Lawm aw hih Sermon tom atawp nadong  limtak in nasimsak  suak sakve kisik loding nahi, natha hongdim kikding aa, Pasian hoihna athak in namu dinghi.  

1.Nakhang gui nakhel/laih nuamhiam?(Lk.19:9)
Mipil bawng, mihau bawng, melhoih nam, cihdan in ihom sak se hi. Pawlkhat te bang akhantom nam, sihsia a asinam cihbang in asut sutleh alen teta omthei hi. Adan leh Eve pan a ih luahsuk mawhna tawh akipawl khempeuh Zeisu Khazih in asi san vanglet natawh hongsawp siang saksa ahihi.
Zekhe in tua Zeisu a Up, aSan ni-in hotkhiat na angah ban ah Abraham suan te khat hihna Zeisu in napulaak hi. Tuni in nangzong na Upnak leh nakhang tangthu hongkhel in natang thu a thak in akipan hi aa, Abraham khanggui in honglaih khin zo ahih na kongphawk sakhi. Pianpih mittaw papen kuamawh nahang in amit ataw  aitam ci-in akibuai laitak in Zeisu in kuama mawhna hang hilo hi Pasian vanglet na akilah nading ahihi naci hi.
Zeisu thoto hansung pan hong thoto Satan thuneih na Leisung ah hongkivui Keihong kaito Hansung pan hongkai to Zeisu zawh nasung kakhang tangthu hongkhel (Siandeih zaineem-2.Rev.Dr.David Kham)

2.Thaneem na anei te Topan’ zanghi.
Thaneem na naneih leh alungdam huaipen ahihi, banghang hiamcih leh Pasian in nangtawh/ nangtung ah nasem theiding cih nahi. (God’s part man cannot do, Man’s part God will not do cihpen kasia te khat in zang theimah mahhi).
Fanny J. Croby pen mitkhua mulo hina pi Christian Hymn la dawng 8000 valbang phuakin nakiciam tehhi. David Yonggi Cho zong akhang no lai in asiding a aki enbek nahingei hina pin, tu-in leitung ah a Pawlpi alian penin kiciam tehhi. Laitan tan 6 bek ahi William Carey pen India gam ah Missionary sem in paunam 40 valtawh Laisiangtho tei aa, Missionary alawh cing mahmah khatin kiciam tehhi. (Father of Modern Mission) cih minbang nangah laihi. Tan 6 khatmah ahi D.L.Moody zong US gamkhan lawh nading in Pasian in anak zat mahmah ei nangawn in amin ihlawh theih zelzel khat ahihi.
Lawmaw tuni in Pilna siamna thupi kei aci kahi kei aa, bangbang thaneem na nanei zongin Zeisu khutsung ah naki apnak leh aman hongzang theilua hi. Siria te in Samaria a umcih laitak in Pasian in Miphaak 4 te zangin suahtat na leh anletui kicing takin nangah sakhi. Zeisu khutsung ah Pianpih mittaw pa ki-ap in asawl bang aman takteh Pasian vanglet na amatung pan mitam pi in muhbeh hi. Thaneem na naneih pen Pasian vanglet na akilat semsem nading hitak pihi, Zeisu zatding in, acih bang amang dingin ki-ap in, tuahi leh tulai tak a nalung gimna, navan gikkhem peuh Pasian in amah telsemsem ihmuan semsem ding hongsin sakna hongsuak dinghi.(Job 42:5)
Lungkham naten ahong tuamciang kipah nate ahong beiciang, kazuih siam hilo tuanglam kazuih lai-in ka Topa in ahong sinsak hizaw (Phatna luangkhawm, T.PumkhawThang)

3.Pasian zatthei ki-ap zia
Mitawpa mitpen Zeisu in dam o naciziau lo-aa, leivui pen acil tawh lomin amit ah azut sakkhit teh Siloam (Sawl acih na) bualah namai phiatin ci-in sawlhi. Mitaw pa Zeisu kiang apai teh acih bangbang amang dingin akizo sa ahina kimu theihi. Pasian in Adam abawl lai-in zong leivui pan buanbawl in tuatawh abawl ahihi. Buan/tungman ihcih pen ihdeih banga bawltheih dingin aman akimek gawp thei ahihi. Jeremiah kiang ah Pasian in Beelbawl pakiang ah pai-in buantawh abawl abeel ama khutsung ah kisia ahih manin Beelsek pa in hoih asak bangin beeldang khatin aseek phahi. (Jer.18:4) cihi.
Nangdeih bang Topa nangdeih bangbang, Nangmah beelsek pa keitung manbang, nama deihbangin keihong bawlin tanglo mang dingin nang kongngak hi.(TDM No.377)

Thukhup na :-
Kum 12 sungtawn tung siluang natna avei numei nu-in Zeisu inhong damsak lelin teh hehpih naleh itna tawh akidim nalam dang abawl pa ahih tehci-in alup natung ah omcip lo-in a Upna tawh thoto in hanciamin Zeisu kianglam manawh in hongpai khiahi.
Tha neemna bangnei nahiam khamtheih guihtheih kidek zolo maw…laitan neih lohna maw..etc, tu-in Upna tawh thasan in hanciam in la thunget natawh khentat akul te khentat in sep akul te sempah in kisin akul te kisin pahin, nangle nang in nahih zawh lohding lam Pasian in tellua ahih manin Khasiangtho in hong huh in honggual zawh pihding hi. Khasiang tho pen Sepsak hilo in Huhpa ahihi.  

Monday, September 11, 2017

Tuni Hunhoih-pen Hi (IICor.6:2) Na Ziakai Kha Deh!

                     
Thupat na:-
Kanau panlai tannih tanthum lai a ka Sangsia pipa sikaan khauh mahmah hi. Zingsang nai 8:45 laplo te SangInn kiim 7 vei kiimkot in taisak zelhi. Nai 9 alap lote Sanglut saknon lo hi. Nikhat absent hipah hi. Zekai dan namnih kagen nuam hi tua tawh etkaak in Zeisu sungah nang nong zekai khahiam?


1. Kumbang zah napha ta?
   (napiang thak naihiam?)
Dr.Mr Dehaan in agenna ah Kum35 apha mi 50000 lakah khat piangthak zolai a kum 45 apha mi 300000 lakah khat bek piangthak zolai bekh in kum 75 apha mi 700000 lakah khat bek piangthak zohi ci in naciam tehhi.Cihnop na ah ihkum tamsem sem leh pianthak ding haksa semsem cihna hi.
# Tuni in napian thakkei leh nakisik hunteh nazia kaiding hi. Piangthak sate akisik kuamah ka theinai kei a piangthak haklua mahsing aci vive hizaw hi.Sanggam aw keizong na zekai khaka hih manin deihsak na tawh akipulak ihhi hi.
# US gam a Bob Jones University aphuan khia pa Bob Jones bang kum 5 aphak in piangthak hi.
# Matthew Henry (Laisiangtho hilhcian bawlpa) zong kum 11 aphak in piangthak hi.
# Isaac Watts (Hymn ladawng tampi apuak) zong kum 8 aphak inpiang thakhi.
# Charles H. Spurgeon (Naupang tetung thugen siammin thang) zong kum 12 aphak in piangthak hi.
# Tuni in kumbang zah napha zongin napian thakding athupi pen ahihi.Napian thakbaih leh Topa hong zatna tangzai sem" in napian thak hakleh nangaih sutzah in nalawm nagual naban zokei dinghi.
# Sanggam aw Zato lum khempeuh simasa tuanlo a acidam khempeuh zong sinunung tuan lo ahi.Kaneu tunga lei tunghun beiding tudong beinai kei naci khahiam? (Rom.2:4..nakisik kik dinguh adeih nahang hici hi)

2. Minutes 15 nazekai khadeh?
Thupat natawh kizui in minutes 15 zekai napen daan kingah himawk hi. Online tawh Pasian honghopih na aza nahih lam limtak kiphawk in namit te nabilte nuam tak anazat theih; nakhut nakhe nadeih bang ana zattheih lai in Zeisu sungah hongnung ta in...
# Zato Innsung; Thong Innsung natun teh Zeisu aphawk pan nahih khakding kiphal lo hi hang..kut le khenuam tak zangthei nonlo in na om teh akisik pan ahi ding Topan hongphal lohi.
# Hongit mahmah ih Pasian in lamtuam tuam tawh hongsam ding a atawp na ah sih na tawh hongsam laiding hi.
# Samson zong zekai mawkhi.. amit te akikhel khiatkhit teh Topa tunghong kiko pan mawk hi.
# Jonah zong tuipi taw Ngapi gilsun atun taktak teh Pasian tung hongkiko theipan hi.
Nangzong nabei don ma in Zeisu tungah hongkinga in nanun takna amah ki uksak in.
# Napian thak veve ahun lapsawm in kisik ding nahi.Cidam tak a naki zattheih lai mahin Topa ading hongkal suan in.

3. Nai 9 Asat khadeh !
Ihthu pat natawh kizui in ihzat kammal hi a hehpih nahun hong beikha deh acinuam ihhihi.
# 1997 Kumin Mizo gam ah Siingtawh sumtha lawhin kapai ngeihi.Tualai ah nasem khat na omkhin hi.Nikhat in nai 8 sungsem leng nitha Rs.120 hi a nai 8 sung maantak in ihsep keileh nitha Rs.80 hise hi. Tualeh kaman uhteh sumthoh dingin kaciah uhhi. Ngaihsut na ah nikhat nai 8 sungka semciding cihtawh kigin laitak in Sum hongthoh vo ci in khat ta khat ta in Innkhan sungah kalut uhhi. Innkhan kongkhak hongin kalut leh Sumhong pia ding pa natu takpi hi.Nang nai 8 sung na semhia? hongci in ka et leh ka nasep pih pa uhna himaw hi haa..bangkhem ngam mawkding.
# Tuamah bangin hih henpih nahun sungah hongheh pihpa leh eithuak tang a athuak papen nitawp niteh alian akang tokhom mai ah thuhong khen ding Pa Zeisu khazih ahih man in tuani teh koilam ngangam dingin naki ngaih sunhiam?
# Sumhau pa leh Lazara thulung ngaileng Sumhau pazong Hell khukpan kisik mahmah sam ahi.(Lk.16:24) asang gamte bang veimah mah samhi.
#Leitung khamangthang aveiten asih khitteh Vantung pan leitung phawkin neinawn lo aa leitung ah Khamangthang avei loten asih khitteh leitung phawksan in khamangthang veisan uhhi.
# Leitung ah kum 100 nanung taphial zong nasih khitteh tawntung himawk ahih man in nasih khitnung thu sauzaw pek ahihman tuathu abuai pihpih ihhi hi.(Thuhilhna 10:8)

Thukhupna:-
Napian thaklam nangle nang naki telkul hi tuamah bangin minzong honglam et naciang omthei dinghi.
Leitung khantoh nazui in Scientists ten Khasiangtho nei a piangthak kuate cih lakkhia theita cihding ahihi. Canada gama Radiologists pa leh California University pan neurologists khat leh neuropsychologist khat in positron emission tomography akici datman set tawh mite khuak sung a et uhleh electrical wave atuam pian ataang kuavak abang ihbiltung ih paanggui tawh akinaih nakhuak (temporal lobe of the brain) ah kimu hi ci uh a lamdang sa in abang cimi te hiding hiam? ci in akat uhleh apiangthak Khasiangtho ciapteh na anei tehi naci uhhi. Tuapen "God spot"
cihmin vawhuh hi.

Tuni in napian thakna ding hunhoih pen ahihi. Na zekai khakding limtak ngaisun in.

Saturday, September 2, 2017

Awging September Nipi Masa


Pope Francis In Lungsim Lamsang Damlohna Aneihna Thu Genkhia:

Argentina-ah a omlai, kum 42 a phaklai pek in lungsim lamsang tawh kisai kaal khat khat vei a kibawl zelzel ahihna thu Pope Francis: Politics and Society cih laibu thaksungah suaksak hi. French minam Dominique Wolton (sociologist) kiangah Pope in Jewish mite lungsim lam siavuan (psychotherapist) kiangah lungsim tawh kisai a damlohna hangin va kilak zel aa, tua Jew minam lungsim lamsang siavuanpa in abawl zelzel ahihna thu a genna ah, “kha 6 sung bangh, kaal khat khat vei a inn ah manman in kapai aa, ka damlohna lungduai tak in hon bawlin hong kikuppih                                                           den hi…” ci-in gen hi. September1, 2017. USA Today.

Billy Graham in Mi Kisuamvai Hopihna Nei:

Billy Graham in Barcelona, Spain, aa mikisuam lum 14 leh a liam mi 100 valte tungtangah hopihna leh ngaihsut piakna manlangtak in neipah thei hi. Hih buaina pen Las Ramblas kiim ah a piang hi aa, asi a liam leh a mangthang mite a dingin thu a ngetsakna thu leh tua mite bang biakna bang biakna ahi zongin Zeisu mintawh it in vei-in a lung himawh na thu Billy Graham in tangko pah hi. Thamlo in Rapid Response Team-Billy Graham Evangelistic Association pahn huhna leh panpihna neipah uh hi. Video in na etnop leh hilai mek in. August 18, 2017. Christian Headline.



Sudan Palikte In Thu-Um Makaite Bawlsia:
Omdurman, Sudan aa palikte in Pasian thu-um Makai mi (7) manin, thu a sit didek khit uh ciang thongsung denna lai uh hi. Aug. 23 ni nai 6 sung vingveng thong sungah tua thu-um Makai mi sagihte khum uh hi. Gam ukna thukhun nial in Pasian thu bulphuh in mite makaih in pawl tuamtuam aneihna hang un hibangin abawl ka hi uh hi ci-in, thuneite in gen uh hi. Hih a kiman makaite sungah Rev. Ayoub Mattan, Sudanese Church of Christ (SCOC), Kwa Shamaal,                                                      head of missions at the SCOC te kiel hi. August 28, 2017. Christian                                                        Headlines.

Kay Goldsworthy In Amasa Penpen Numei Archbishop Ngah:
Roger Herft mun ah na sem dingin Australian Anglican Church in amasa penpen numei archbishop Kay Goldsworthy teel uh hi. Roger Herft pen kumcinglo nu le pa omkhopna buaina vaikhat ah thukhenna hangin, minsiatna ngah ahih manin, a tang mi dingin hih Kay a kiteel ahi hi. Kay in mipi’ a ding in nahoih leh lungmuanna ki bitphuah kik zo ding hi cih ka um hi, ci-in gen hi. August 29, 2017. Christian Today.


Muslim Innkuan Khat Ah Zawhthawh Thutawh Numeineu Khat Kikoih:
Kum 5 apha pan Christian numei neu khat, innkuan sungah thumanglo ahih manin, zawhthawh thutawh Muslim innkuan sung khatah koih mawk uh hi. Hi naupangin Arabic pau siamlo thamlo in paunuam ngiatlo ahih manin, a inn taktak ahi apite’ inn ah   puakkik ding hoih zaw ahihna thu Judge Khatun Sapnara-a kici Muslim makaai khat in thuneite kiangah gen ahih manin, zanni-in kiciahsak kik hi. August 30, 2017. Christian Today


Thu-Um Mikhat A Thunget Khawllo Ahih Manin Hurricane Harvey Tuikhangin Taaita:
Tusung a minthang vangvang buaina khat ahi Hurricane Harvey tuikhanna sungah Collette Sulcer a kici Pasian thu um nupi khat a tuikhang hanhan kawmkaal ah a thungetna khawl tuanlo in, zom teitei ahih manin, a huh ding a paite’ husa za kha manlo ahih manin sih lawh ahihna thu The New York Times ah suak hi. Amah pen Beaumont, Texas ah omin, kum 41 a pha Nurse khat zongh hi aa, Jordyn a kici a tanu kum 3 a pha pan tawh thungen in a omlaitak tui-in a khannelh ahi hi. A hi zongin, kaamphatna tawh a tanu donghu mipawlte in lap manin, zato puak man uh ahih manin, silo hi. Hih naupang tawh zato a lumkhawm kha Antionette Logan     kiangah, naupang neu in anu’ thu a genkikna ah, “ka nu in tu dong thu ngengen lai ding hi.” ci-in gen ciauciau hi. A lamdang khat ah, a nu si-in, a tanu neu suakta bilbel hi. Agust 30, 2017. The News York Times.

Tangguak Aa Om Thautawi Minih:
Irvine, California ah Pastor Greg Laurie pawlpi ahi Harvest Orange County Church ah minih tangguak in thau tawi kawmsa in lut mawk uh hi. Siatna bawl dingin kipan uh ahih manin, tua mun ah nai nih sung vingveng kibuaipih mawk hi. Hih thautawi minih te kiman khin in, Paul Vincent Vielkind, kum 34 leh Brandon Joseph Vielkind, kum 22 te hi uh hi. Aug 31, 2017. The Christian Post.

Pasian Thu-Um Mi Pawlkhat In Nashville Statement Phuang:
Gupkhiatna thu ahi Pasian hong itna thu ah Makai muanhuai micingtak mi 150 valte ii makaihna tawh Nashville Statement cih thu phuangkhiatna khat nasia tak in kinei hi. Tua thu phuangkhiatna ii lungtup bulpi pen neih kibangh kiteenna deihlohna thu siksan uh hi. Hih neih kibangh kiteenna/pumkhatna pen mawhna lian mahmah ahih baan ah Christian te hongto gamtatna khat hi ci-in phuangkhia uh hi. Hih thu phuankhiatna pen Nashville ah a keinei Southern Baptist Convention te ii Ethics and Religious Liberty Commission kumsim kimuh khopna (conference) pan hong kipan khia hi aa, Tuesday ni-in Biblical Manhood and Womanhood Council ah kikipsak khin hi. Tua Nashville Statement a simnuam ta dingin hilai mekin kisim thei hi. August 30, 2017. Christian Today.

Lady Gaga A Christian Sia Khat In Thuhilh:
Chris White a kici gupkhiatna thu tangko minthang khat pen leitung bup lasa siam minthang Lady Gaga-a dingin a nisim nuntakna-ah Pasian thu ahilh leh a zah tak mahmah a sia khat zongh ahi hi. Tua Pasian zat White in, Pasian thu thei mikhat ahi Lady Gaga kiangah mite lungsim zawhnop luatna nusia in, lungnuam tak in a om hilhial theih ding na ding thu va hilh hi. A sawtlo in Netflix ah a kikhah khia ding Lady Gaga tawh kisai "Five Foot Two" cih thulu tungtang ah a thuhilhna-ahi hi. Chris White in hih Lady Gaga pen Pasian thu sungah a thuklut mahmah ding mikhat leh Pasian zat mahmah in a piang ding mikhat ahih na thu ‘God bless America’ cih la a sakna tung tawnin kimu thei hi. Ci-in gen thuah hi. Tu in a hih leh Gaga a deih mipi tampitak in a ngaklah mahmah uh ahi “Five Foot Two” cih Neetflix documentary pen Sept. 22 ma peuh mah in kihawm khia dingin kilam enta hi. Tua ‘Five Foot Two’ video na maleep nop leh, hilai mek in. August 30, 2017. The Christian Post.

Beyoncé, A Pastorte Khat Tawh Kithuah In Mihaksate Huh:
Mikim in a kithei lasa siam kelkel khat mah ahi Beyoncé pen Rudy Rasmus a kici pastor khat tawh kithuah in Hurricane Harvey tuikhang buaina hangin haksatna a thuak mite huh in panpih ding nasep khat hong kipan khinta hi. A omna Houston kiim ah hih tuikhang hangin dongtuak mi a tultul in a lom omte huh kawikawi ding gelna nei hi. A lawmte khat ahi Lemonade in a genna ah, “Beyoncé in a lawmte honkhat tawh BeyGOOD kipawlna pan Pastor Rudy Rasmus makaihna dungzui-in, haksatna thuakte huhna piapia ta hi” ci hi. Beyoncé mahmah in zongh tua haksatna thuak mite a dingin thu ka ngen den hi, ci hi. September 1, 2017. Christian Conservative Daily.

ISIS Te In Naungek Haltum:
Mi sokdok kipawlna khat ahi Islamic State Terrorist Organization te in Hawija ah mi 8 haltum in, tua sungah naungeek nawi nelai khat zongh kihel hi. Nung kha sungin, a mau ISIS galkapte sung mahmah ah zongh mi 10 bangh a hitangin a kihal tum uh ahi hi. Ki lungkhatna leh Leitung bup lakzawhna ding lungtupna-aneihna hanguh cizen hi. Min kitheilo reporter khat in Al-Sumaria News ah hibangin thupuak hi, “Kirkuk nitumna khanglam ah migilo ISIS te khutlum tawh sih ding lau aa-a taimang mi 8 kiman hi.” Ci-in thupuak hi. August 25, 2017. Basnews English Version.

Thuneite In Biakpiak Ding Khaktan:

Egypt aa om Ezbat Al-Forn palikte in khuasung mite Sunday ni kikhop biakpiakna neih ding phallo in a khaktan ngitnget ahihna thu International Christian Concern (ICC) te in August 20 ni-in, kiciantak in na kankhia ta uh hi. Ezbat Al-Forn ah a zinpak  Phungzi Father Botros Azeez na ngawn Biakpiakna a piak ding thuneite in phallo mawk uh hi. Hi thu hangin thu-um mite kidah mahmah aa, thungetna ah phawk ding kitangsam ahihna thu ICC te in tangko uh hi. August 23, 2017. Christian Headline.